VitalFluid gebruikt de bliksem om gewassen te beschermen

22 juli 2022

Door de bliksem na te bootsen, ontwikkelt spin-off VitalFluid een alternatief voor chemische bestrijdingsmiddelen in de glastuinbouw.

VitalFluid werkt aan een duurzame manier van bemesting. Foto: VitalFluid

Slaat de bliksem in op water dan heeft dat water een tijdelijke desinfecterende werking. Ook de regen tijdens een onweersbui heeft die kortstondige werking. Start-up  bootst dat natuurprincipe na. Door de technologie die ontstond aan de TU Eindhoven verder te ontwikkelen, te valideren en het naar de markt te brengen, werkt het bedrijf aan een duurzame manier van bemesting. 

De start-up ontwikkelt zich voorspoedig. Tijdens de coronapandemie groeide het team van 12 naar 30 medewerkers. Eind 2021 rondde het bedrijf een gesubsidieerd project af, wat leidde tot de eerste verkopen. De tweede productierun is ook gereed en de start voor een derde en vierde run staat in de stijgers.


START-UPS EN SPIN-OFFS

De TU Eindhoven (果冻传媒) is een broedplaats van nieuwe idee毛n die leunen op wetenschappelijk onderzoek. Soms groeien deze idee毛n uit tot spin-offs en start-ups. Daarmee komt wetenschappelijk onderzoek een stap dichter bij de maatschappij. In samenwerking met en  zet de 果冻传媒 elke maand een innovatieve onderneming in de schijnwerpers die voortvloeit uit wetenschappelijk onderzoek. In aflevering 6: VitalFluid.


Oprichters Paul Leenders en Polo van Ooij ontmoetten elkaar in 2014. De toen zelfstandig ondernemer met een chemisch analytische achtergrond Leenders werkte in die tijd aan een project met TNO Space en ESA om lucht te desinfecteren en te steriliseren. Via dat project kwam hij in aanraking met luchtplasma-technologie. 鈥淒at bleek heel goed te werken, maar de gassen die daarbij vrij kwamen, bleken toch wel een issue鈥, zegt Leenders. 鈥淒ie wil je niet inademen.鈥

Hij kwam in contact met de plasma-specialisten aan de 果冻传媒. 鈥淓en van de professoren daar vroeg: 鈥楬ebben jullie wel eens aan plasma-geactiveerd water gedacht?鈥 Geen idee wat dat was, eerlijk gezegd. Hij legde uit dat als je plasma geactiveerde lucht over water heen leidt, dat dan die reactiviteit van het plasma in dat water trekt. Als je je handen vervolgens wast in dat water, dan zou dat desinfecterend kunnen werken.鈥

Borrelen

鈥淒at idee is toen bij mij gaan borrelen. Want, als je met water en plasma desinfecterend water krijgt, wat blijft er dan over als dat zijn werking heeft gedaan? Water. Dat vond ik wel heel erg interessant. Als je daar nou eens gewassen mee besproeit, dan zou je de inzet van gewasbeschermingsmiddelen kunnen terugdringen.鈥  

Het water dat overblijft heeft een 鈥渋etwat verhoogde nitraat concentratie鈥, gaat Leenders verder. 鈥淒at is eigenlijk groeiwater. Een plantennutrient waarmee je gewassen kan besproeien. Je maakt ze daardoor weerbaarder tegen micro-organismen zodat je minder chemische middelen hoeft in te zetten. Het is uitstekende bladbemesting, maar je kunt het ook als voedingswater aan de plant geven. Daar groeien ze uitstekend op.鈥

Hebben jullie wel eens aan plasma-geactiveerd water gedacht? Geen idee wat dat was, eerlijk gezegd. 

Polo van Ooij studeerde in 2014 als elektrotechnisch ingenieur aan de TU Eindhoven. 鈥淗ij staat echt aan de technische kant van onze onderneming鈥, aldus Leenders. Samen zagen ze de potentie van de technologie. In een volgend project onderzochten de mannen samen met Wageningen Universiteit en het Radboudumc, een aantal bedrijven uit Nijmegen en de TU Eindhoven als 鈥渢echnologie-leverancier鈥, hoe de technologie veilig toe te passen zou zijn.

Leenders: 鈥淗et moet wel veilig zijn voor de gebruiker. Dat gezamenlijke project liet mooie resultaten zien. Ook bleken er mogelijkheden te liggen om dat plasma-geactiveerde water in te zetten als een duurzaam alternatief voor chemische bestrijdingsmiddelen.鈥 Dat was voor Leenders en Van Ooij de aanleiding om een bedrijf op te richten. Gefinancierd door OOST-NL, provincie Gelderland en de provincie Overijssel startten de ondernemer en de technicus . Dat was in 2014. De 果冻传媒 is sinds die tijd klein-aandeelhouder van de start-up, laat Leenders weten.

Plasmafase

Het bedrijf ontwikkelde een reactor die normale omgevingslucht in een plasma-fase brengt. De vierde aggregatietoestand na vast, vloeistof en gas. Leenders: 鈥淟ucht bestaat voor zo鈥檔 tachtig procent uit stikstof en voor twintig procent uit zuurstof. Met elektrische energie bootsen we bliksemschichten na die door de lucht heen gaan.鈥 Zo komt de lucht in een plasmafase. Die lucht brengt de reactor in contact met 鈥済ewoon water鈥. 鈥淎ls je dat doet, dan heeft dat water een kortdurende desinfecterende werking. Die reactiviteit verdwijnt na zo鈥檔 twintig minuten tot een half uur.鈥

Polo van Ooij (links) & Paul Leenders.

鈥淣et zoals in de natuur. Als het bliksemt en regent dan regent het plasma geactiveerd water.鈥 Het is een van de methodes van de natuur om stikstof te binden. 鈥淰ergis je niet. Tien procent van alle gebonden stikstof op aarde komt door bliksem. Het bliksemt acht miljoen keer per dag.鈥

鈥淭oen we dat project in 2016 succesvol afrondden, zaten we nog in het hoogspanningslab van de 果冻传媒. We hadden daar zo鈥檔 drie 脿 vier vierkante meter.鈥 Dat werd te klein, dus togen Leenders en Van Ooij naar een eerste vestiging in Veldhoven, in een deel van een garagebedrijf. 鈥淪tel je eens een garagebedrijf voor. Daar hadden wij dan een deel van. Het was ook altijd koud daar.鈥

Lockdown

Daarna ging het de start-up voortvarend. Met onder meer een vroegefasefinanciering van RVO werden er twee mensen aangenomen. In 2019 kreeg de start-up een Europese subsidie toegekend, Horizon 2020. 鈥淒at was een flink budget van in totaal 2 miljoen. Daardoor kregen we de wind in de zeilen.鈥 Eind 2019 groeide het team naar 12 mensen. Het garagebedrijf werd veel te klein en in 2020 verhuisde VitalFluid naar een nieuwe vestiging op de High Tech Campus Eindhoven. 

鈥淓en maand later begon de lockdown. Daar zijn we goed doorheen gekomen. We hebben nu een team van dertig mensen. Niet iedereen werkt hier full-time, maar iedereen is even gemotiveerd om dit tot een succes te brengen. Er werken hier onder meer gepromoveerden en andere hoogopgeleide mensen; het onderwerp kent vele aanknopingspunten voor verder promotieonderzoek. Ze komen overal vandaan. Uit Nieuw-Zeeland, India, Zuid-Afrika bijvoorbeeld en we hebben een plasma-fysicus uit Iran.鈥

In december 2021 rondde de start-up het Europees-gesubsidieerde project af. Dat project leidde tot de eerste verkopen van de systemen. 鈥淎an klanten in Amerika.鈥 Waarom Amerika? 鈥淚n Europa is het zo dat gewassen met de wortels in de aarde moeten staan. Als je dan water geeft dan lekt dat water met die voedingsstoffen gewoon weg. In Amerika mag je op water telen. Dat mag je opnieuw gebruiken. Op water telen mag in Europa niet biologisch heten, in Amerika wel.鈥 

Het technische team van VitalFluid werkte samen met VDL aan de eerste serie producten. 鈥淲ij zijn geen productiebedrijf, VDL is onze productiepartner. VDL maakt de producten en wij testen die producten hier van A tot Z.鈥  De producten gingen in april dit jaar naar de Verenigde Staten. De tweede batch staat ook al klaar voor vertrek. De start van een derde en vierde productierun staat al in de stijgers.

Tien procent van alle gebonden stikstof op aarde komt door bliksem. Het bliksemt acht miljoen keer per dag.

Begin dit jaar ontving VitalFluid een van twee miljoen van de (BOM) en VDL participaties, onderdeel van . Met deze financiering breidt de onderneming de R&D-activiteiten uit en bouwt het de organisatie verder op om een groeiend aantal machines te kunnen leveren aan tuinbouwers. 

Brandwonden

鈥淲ij richten ons op de glastuinbouw. Dat is sowieso duurzamer dan de reguliere teelt omdat er minder water nodig is. Een tuinder koopt bij ons een machine en heeft verder alleen water, lucht en (groene) elektriciteit nodig. Samen kijken we naar de juiste dosering voedingsstoffen zodat de teler er een optimale teelt mee kan draaien. Er moeten naast nutri毛nten ook bijvoorbeeld voedingsstoffen als kalium en magnesium in om een goede mestvervanger te maken.鈥

Niet alleen de glastuinbouw lonkt. De start-up werkt ook samen met een academisch ziekenhuis in India aan een onderzoek om brandwonden te behandelen. 鈥淜ijk, een brandwond kun je heel goed met water behandelen. Daar wil je eigenlijk niets anders op hebben. Als je dat water bepaalde eigenschappen kan meegeven, dan zou dat nog wel eens een voordeel voor de genezing van zo鈥檔 wond kunnen opleveren.鈥

Tegenslagen kent Leenders ook, maar zo zegt hij: 鈥淗et maakt me heel trots dat we met zo鈥檔 team van mensen aan deze problematiek werken. We proberen echt moet zijn allen een steentje bij te dragen om die teelt van gewassen een stuk duurzamer te krijgen. Dat is waar we voor gaan en dat geeft zo鈥檔 drive. Als het altijd zou gaan zoals je gepland hebt dan zou dat mooi zijn maar het loopt toch vaak anders. Tot op heden hebben we alle obstakels weten te pareren. We gaan hier mee verder. Want wat is er nou mooier dan te zien dat de planten gaan groeien van het water dat je ze geeft. Daar doe je het voor.鈥

START-UPS EN SPIN-OFFS

In de eerste aflevering komt DENS aan het woord. Dit techbedrijf maakt generatoren die op mierenzuur draaien.

De tweede aflevering staat in het teken van Simbeyond, dat simulatiesoftware ontwikkelt. 

De derde aflevering gaat over Aristotle, dat met PSV software voor fysieke en cognitieve training combineert.

In de vierde aflevering vertelt GOAL 3 over de stappen die nodig zijn in de strijd tegen onnodige sterfte in Afrika.

In aflevering vijf zien we hoe Zavhy de conservatieve bouwwereld gaat transformeren met 3D-betonprinten.

Mediacontact

Frans Raaijmakers
(Press Officer | Deputy Spokesperson)

Meer over duurzaamheid

Het laatste nieuws

Blijf ons volgen